Przedwiośnie oraz wiosna to okres szczególnie trudny dla strażaków ze względu na palące się zarośla, trawy na nieużytkach, przeciwpowodziowych wałach, łąkach oraz w przydrożnych rowach czy nawet w przydomowych ogrodach. Co roku, w okresie od marca do maja, ponad połowa pożarów to pożary suchych traw i zarośli.
- Ciągle utrzymuje się moda na bezmyślne podpalanie wszystkiego, co porośnięte jest usychającą trawą – stwierdza Tomasz Niciejewski, rzecznik prasowy KP PSP w Krotoszynie. - Obszary zeszłorocznej, wysuszonej roślinności stanowią doskonałe podłoże palne, co w zestawieniu z dużą aktywnością czynnika ludzkiego skutkuje gwałtownym wzrostem pożarów. Liczby nie kłamią. Ze statystyk wynika bowiem, że w ponad 94 procentach za te zdarzenia odpowiedzialny jest człowiek.
- Wypalanie pozostałości roślinnych na łąkach, pastwiskach, wrzosowiskach, torfowiskach, nieużytkach, w rowach i na pasach przydrożnych jest zabronione – przypomina Niciejewski. - W stosunku do osób naruszających wyżej wymienione zasady mogą być stosowane sankcje karne, określone w Kodeksie Wykroczeń i w Kodeksie Karnym, do pozbawienia wolności włącznie – dodaje.
Trzeba pamiętać, że Kodeks Karny przewiduje surowe kary dla sprawców podpaleń. Art. 163 § 1 mówi: „Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”. Z kolei Kodeks Wykroczeń przewiduje karę aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość – w myśl art. 24 § 1 – może wynosić od 20 do 5000 zł.
W czasie pożarów traw dochodzi do powstania wielu niebezpiecznych zjawisk (patrz: informacje w ramce – przyp. red.). - Pożary wzniecone podpaleniem traw są głównym i najniebezpieczniejszym zagrożeniem dla naszych lasów – mówi Niciejewski. – Ogień szybko ogarnia ogromne połacie drzewostanów, doszczętnie niszcząc trwające od wieków działanie przyrody. Do atmosfery przedostaje się szereg związków chemicznych, będących truciznami zarówno dla ludzi, jak i zwierząt. Do atmosfery przedostają się też duże ilości dwutlenku węgla, siarki i węglowodorów aromatycznych o właściwościach rakotwórczych – wymienia rzecznik prasowy krotoszyńskiej KP PSP.
Wedle wiedzy agrotechnicznej wysoka temperatura nie użyźnia gleby, a jedynie ją wyjaławia. Nie jest to zatem skuteczny sposób eliminacji niepożądanych roślin i odnawiania łąk.
Nie można również zapominać o aspekcie ekonomicznym. Jak wiadomo, każdy wyjazd jednostek straży pożarnej to spory koszt, który ponosi całe społeczeństwo. – A ponadto jednostka straży pożarnej gasząca pożar trawy w tym samym czasie może być potrzebna w zupełnie innym miejscu – mówi Niciejewski.
OPRAC. (ANKA)
FOT. Archiwum KP PSP Krotoszyn
Co się dzieje w czasie pożaru traw:
- od palącego się poszycia gleby zapaleniu ulega podziemna warstwa torfu, który może zalegać nawet do kilkunastu metrów w głąb; są to pożary długotrwałe (nawet do kilku miesięcy) i wyjątkowo trudne do ugaszenia
- wiatr powoduje bardzo szybkie rozprzestrzenianie się pożaru, który często przenosi się na zabudowania mieszkalne, gospodarcze oraz lasy; niejednokrotnie w takich pożarach ludzie tracą dobytek całego życia; występuje również bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi
- powstające podczas pożaru duże zadymienie jest szczególnie groźne dla osób przebywających w bezpośrednim sąsiedztwie miejsca zdarzenia z uwagi na możliwość zaczadzenia, a ponadto powoduje zmniejszenie widoczności na drogach, co może prowadzić do powstania groźnych w skutkach kolizji i wypadków drogowych.
- wypalanie traw zabija zwierzęta; śmierć w płomieniach czyha na ptaki; w ogniu lub na skutek podwyższonej temperatury ginie wiele pożytecznych zwierząt kręgowych: płazy (żaby, ropuchy, jaszczurki), ssaki (krety ryjówki, jeże, zające, lisy, borsuki, kuny, nornice, badylarki, ryjówki i inne drobne gryzonie); płomienie niszczą miejsca bytowania zwierzyny łownej, m.in. bażantów, kuropatw, zajęcy, a nawet saren.
