Lato szybko minęło. Dni są coraz chłodniejsze. Zmusza nas to do podniesienia temperatur w naszych domach, a co za tym idzie – częstego zaglądania do kotłowni lub załączania kotłów gazowych i olejowych. Ale tu pojawia się niebezpieczeństwo związane z nieszczelnymi przewodami kominowymi, doszczelnionymi mieszkaniami.
Z nieszczelnych przewodów kominowych może wydobywać się dym i śmiercionośny czad. W związku z powyższym zachęcamy wszystkich do instalowania czujek dymu i czadu. - To najprostszy sposób na zabezpieczenie domu przed pożarem i uratowanie życia jego mieszkańców – oznajmia Tomasz Niciejewski z Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej.
Wykrywa dym w początkowej fazie pożaru
- Domowa czujka dymu ostrzega mieszkańców o grożącym niebezpieczeństwie pożarowym i pozwala na szybką ewakuację z zagrożonego mieszkania oraz na wcześniejsze poinformowanie straży pożarnej o powstałym pożarze. Wykrywa dym już w początkowej fazie pożaru, gdy materiał dopiero zaczyna się tlić, a więc jeszcze nie pojawiają się płomienie i wysoka temperatura – tłumaczy Niciejewski. Po wykryciu dymu czujka zaczynać emitować sygnał akustyczny, sygnalizując zagrożenie.
Wiele pożarów ma miejsce w nocy, a powstający toksyczny dym jest śmiertelnie niebezpieczny dla ludzi, gdyż potrafi zabić w ciągu kilku sekund. Statystyki pokazują, że każdego roku w Polsce w budynkach mieszkalnych wybucha ponad 30 tysięcy pożarów, w których ginie około 400 osób.- Gdy w mieszkaniu nie ma urządzeń ostrzegających o powstałym pożarze, szansa na przeżycie pogrążonego we śnie człowieka jest niewielka – ostrzega Niciejewski.
Czujka dymu jest urządzeniem autonomicznym z własnym zasilaniem – baterią, którą okresowo należy sprawdzać i po wyczerpaniu wymieniać. Urządzenie można instalować we wszystkich pomieszczeniach zagrożonych pożarem: w kuchni, przedpokoju, garażu, na klatce schodowej itd. Najlepiej zamontować je na suficie, na środku pomieszczenia. Czujki nie powinny być instalowane w pobliżu wentylatorów, urządzeń klimatyzacyjnych, grzejników, kuchenek, w miejscach powstawania i skraplania pary wodnej.
- W naszym kraju nie ma przepisów zobowiązujących do instalacji w domach czujek dymu, jednak umieszczenie takich urządzeń może uchronić przed utratą życia oraz zniszczeniem mienia w wyniku pożaru – oznajmia przedstawiciel KP PSP w Krotoszynie.We wszystkich krajach europejskich statystyki pożarowe jednoznacznie wskazują na bezpośredni wpływ ilości domostw posiadających czujki dymu na spadek liczby ofiar śmiertelnych w pożarach obiektów mieszkalnych. Co istotne, czujka dymy ma nieskomplikowaną konstrukcję, jest łatwa w montażu i prosta w konserwacji.
Tlenek węgla – cichy zabójca
Czad (tlenek węgla) jest gazem silnie trującym, bezbarwnym i bezwonnym, nieco lżejszym od powietrza, co powoduje, że łatwo się z nim miesza i rozprzestrzenia się w nim. Powstaje w wyniku niezupełnego spalania wszelkich paliw – gazu, paliw płynnych i stałych, co spowodowane jest brakiem odpowiedniej ilości tlenu. - Może to wynikać z braku dopływu świeżego (zewnętrznego) powietrza do urządzenia, w którym następuje spalanie, albo z powodu zanieczyszczenia, zużycia lub złej regulacji palnika gazowego, jak również z przedwczesnego zamknięcia paleniska pieca lub kuchni – wyjaśnia Niciejewski. Może tak się zdarzać szczególnie w mieszkaniach, w których okna są szczelnie zamknięte lub uszczelnione na zimę. Przede wszystkim więc należy zapewnić możliwość stałego dopływu świeżego powietrza do paleniska (pieca gazowego, kuchenki gazowej, kuchni węglowej lub pieca) oraz swobodny odpływ spalin.
Czad powstaje często również w czasie pożaru. Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że jest to gaz niewyczuwalny naszymi zmysłami. - W układzie oddechowym człowieka tlenek węgla wiąże się z hemoglobiną krwinek 250 razy szybciej niż tlen, blokując jego dopływ do organizmu – mówi Niciejewski. Stwarza to poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Następstwem ostrego zatrucia może być nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność wieńcowa i zawał albo nawet natychmiastowa śmierć.
- W trosce o własne bezpieczeństwo warto zatem rozważyć zainstalowanie w domu czujek dymu i czadu. Koszt ich zamontowania jest niewspółmiernie niski do korzyści, jakie daje zastosowanie tego typu urządzeń – podsumowuje rzecznik prasowy KP PSP w Krotoszynie.Pamiętajmy, że czujnik wykrywający tlenek węgla w powinno się montować w pomieszczeniach, w których znajdują się urządzenia grzewcze (nie dotyczy urządzeń grzewczych elektrycznych).
Warto wiedzieć, iż Państwowa Straż Pożarna prowadzi systematyczne czynności kontrolne w zakresie prawidłowości eksploatacji instalacji użytkowych, w tym również czyszczenia przewodów kominowych. Pozytywne efekty przynoszą wspólne przedsięwzięcia, podejmowane ze środowiskiem kominiarskim w zakresie działań edukacyjno-informacyjnych.
OPRAC. (ANKA)
CO ZROBIĆ, BY UNIKNĄĆ ZACZADZENIA?
- uchylić okno w mieszkaniu, gdy korzysta się z jakiegokolwiek źródła ognia (pieca gazowego z otwartą komorą spalania, kuchenki gazowej lub węglowej)
- nie zasłaniać kratek wentylacyjnych i otworów nawiewnych
- zadbać o drożność przewodów spalinowych i wentylacyjnych, czyli: nie dokonywać podłączenia urządzeń grzewczych do przewodów kominowych bez wymaganej opinii kominiarskiej; przeprowadzać kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelności przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania dostatecznego ciągu powietrza; co najmniej raz w roku zlecić profesjonalnej firmie kominiarskiej kontrolę przewodów kominowych: dymowych, spalinowych i wentylacyjnych; przeprowadzać okresowe czyszczenie przewodów kominowych, a także usuwać sadzę zgromadzoną w osadniku pieców węglowych
- użytkować sprawne techniczne urządzenia, w których odbywa się proces spalania, zgodnie z instrukcją producenta: kontrolować stan techniczny urządzeń grzewczych
- stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia
- w przypadku wymiany okien na nowe sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację
- systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki,
- często wietrzyć pomieszczenia, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien.
- nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.
PODSTAWOWE ZASADY POSTĘPOWANIA Z URZĄDZENIAMI GRZEWCZYMI
1.Nie dogrzewaj pomieszczeń kuchenką gazową, ponieważ długotrwałe palenie się gazu powoduje ubytek tlenu w powietrzu, a poza tym powstaje niewyczuwalny tlenek węgla (CO).
2.Pamiętaj, że butle gazowe w kuchni należy umieszczać w odległości co najmniej 1,5 m od urządzeń emitujących ciepło, np. pieców, grzejników (z wyjątkiem zestawów kuchni gazowych). Butle ustawiamy pionowo, zabezpieczamy przed upadkiem i uderzeniem, z dala od urządzeń powodujących iskrzenie.
3.Nie należy pozostawiać bez dozoru włączonych urządzeń grzewczych, np. termowentylatorów, grzejników elektrycznych i innych urządzeń grzejnych, jak grzałki, czajniki elektryczne, żelazka, suszarki do włosów itp.
4.Nie należy włączać urządzeń grzejnych w pobliżu materiałów palnych (np. cieczy palnych, ubrań, mebli itp.). Nie należy używać urządzeń elektrycznych z widocznymi uszkodzeniami przewodu zasilającego. Podłączenie do jednego gniazdka kilku urządzeń o dużym poborze mocy może spowodować przegrzanie instalacji elektrycznej.
5.Nie pozwalajmy dzieciom na zabawę łatwo palnymi substancjami, ogniem i urządzeniami elektrycznymi. Nie pozostawiajmy ich w domu bez opieki.
WARTO WIEDZIEĆ
Prawo budowlane zobowiązuje zarządców oraz właścicieli obiektów budowlanych, w tym budynków mieszkalnych wielorodzinnych oraz jednorodzinnych, do przeprowadzania kontroli przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych) co najmniej raz w roku oraz co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2.000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1.000 m2.
Dodatkowo, w myśl przepisów przeciwpożarowych w obiektach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:
- od palenisk opalanych paliwem stałym – co najmniej raz na 3 miesiące
- od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym – co najmniej raz na 6 miesięcy
- od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych – co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej.
JAK POMÓC PRZY ZATRUCIU TLENKIEM WĘGLA?
- należy natychmiast zapewnić dopływ świeżego, czystego powietrza, otwierając okna, a w skrajnych przypadkach wybijając szyby w oknie
- wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej; w przypadku istnienia takiego zagrożenia pozostawić do przybycia służb ratowniczych
- wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe 999, straż pożarna 998 lub 112)
- jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie, np. metodą usta – usta, oraz masaż serca
- nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu; należy jak najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy.
ZADBAJ O WARUNKI DO EWAKUACJI NA WYPADEK POŻARU
- nie stosuj krat w drzwiach i oknach, na klatkach schodowych i przejściach między nimi oraz wyjściach na dach – krata utrudni ewakuację podczas pożaru oraz wydłuży czas oczekiwania na pomoc strażaków; jeżeli musisz, zakładaj kraty, które można otworzyć od wewnątrz. Klucz przechowuj w miejscu znanym wszystkim domownikom; pamiętaj, że podczas pożaru może to być jedyna droga ewakuacji
- nie zastawiaj sprzętami korytarzy i dojść do mieszkań – może to utrudnić ewakuację oraz dojście ratowników.
W ZAKRESIE POSŁUGIWANIA SIĘ OGNIEM OTWARTYM:
- dopilnuj, by dzieci nie bawiły się ogniem, materiałami pirotechnicznymi czy urządzeniami elektrycznymi, nigdy nie pozostawiaj małoletnich bez opieki
- nie pal śmieci w śmietnikach i nie dopuść do zaprószenia ognia w zsypie
- nie pal papierosów w łóżku – ludzie giną nie tylko w pożarach obejmujących całe mieszkanie; zdarza się, że zaprószenie ognia niedopałkiem papierosa po zaśnięciu prowadzi do śmiertelnego zatrucia
- nie zapalaj świec w pobliżu materiałów łatwo zapalnych
- nie pozostawiaj włączonej kuchenki bez dozoru – odparowanie wody z garnka może doprowadzić do zwęglenia pozostałości, zapalenia ich i silnego zadymienia mieszkania, szczególnie niebezpiecznego dla śpiących osób; przypadkowe wygaszenie kuchenki podczas gotowania może również doprowadzić do ulatniania się gazu i jego wybuchu
- przestrzegaj zakazu używania wyrobów pirotechnicznych w pomieszczeniach
- przestrzegaj instrukcji obsługi wyrobów pirotechnicznych
- przestrzegaj wymagań prawa lokalnego w zakresie stosowania wyrobów pirotechnicznych
- wyposaż mieszkanie w gaśnicę proszkową, minimum 2-kilogramową; taką gaśnicą będziesz mógł bezpiecznie gasić palące się urządzenia elektryczne pod napięciem
- wyposaż mieszkanie w autonomiczną czujkę pożarową, alarmującą o powstaniu dymu (podczas każdego pożaru wydzielają się duże ilości dymu).
GDY OPUSZCZASZ MIESZKANIE:
- sprawdź, czy zostały wyłączone wszystkie odbiorniki prądu i gazu
- przed opuszczeniem domu na dłuższy czas odłącz zasilanie prądem elektrycznym oraz zakręć zawory wody i gazu
- u sąsiadów pozostaw informację, gdzie będziesz przebywać.
GDY POWSTANIE POŻAR:
- zadzwoń do straży pożarnej pod numer 998 lub 112
- staraj się zejść na piętro poniżej palącego się mieszkania lub wyjść na zewnątrz budynku, pamiętaj – dym unosi się do góry, nie wolno zjeżdżać windami, nie należy otwierać drzwi, przez które wydobywa się dym, gdyż dostarczenie większej ilości tlenu może spowodować szybki rozwój pożaru i płomienie mogą nas poparzyć
- jeżeli nie możesz opuścić mieszkania, nie otwieraj drzwi prowadzących na korytarz, uszczelnij je, wzywaj krzykiem pomocy, wykonuj polecenia strażaków – nie gaś wodą urządzeń elektrycznych, grozi to porażeniem prądem; staraj się wyciągnąć z gniazdka przewód zasilający (np. drewnianym kijem od szczotki), można wykręcić bezpieczniki, by odłączyć dopływ prądu do mieszkania,
- powiadom o zagrożeniu sąsiadów
- nie wdychaj dymu – zasłoń usta mokrą tkaniną; jeżeli to możliwe – zmocz swoje ubranie lub owiń ciało mokrą grubą tkaniną z naturalnych materiałów (z lnu, wełny, bawełny itp.).
GDY POCZUJESZ GAZ:
- zawiadom jak najszybciej pogotowie gazowe i administrację
- powiadom sąsiadów
- nie włączaj światła ani żadnych urządzeń elektrycznych
- nie zapalaj zapałek ani zapalniczek
- zamknij zawór gazu w mieszkaniu
- otwórz szeroko okno
- wyjdź na zewnątrz budynku.
